No products added!
Φυσιολογική ανάπτυξη των γραφοκινητικών δεξιοτήτων του παιδιού
(Το άρθρο δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2013 στην ιστοσελίδα http://www.babysitteroncall.com.cy)
Η γραφή είναι από τις σημαντικότερες δεξιότητες που αποκτούν, αναπτύσσουν και χρησιμοποιούν τα παιδιά καθ’ όλη τη διάρκεια των σχολικών τους χρόνων. Το 50% μιας τυπικής σχολικής ημέρας αφιερώνεται στη γραφή και στη χρήση εργαλείων γραφής.
Οι απαιτήσεις του σχολείου είναι πολλές, και εμείς να θέλουμε το παιδί μας να αρχίσει να γράφει το συντομότερο. Η γραφή όμως δεν είναι μια συνήθεια που μαθαίνεται. Είναι μια περίπλοκη διαδικασία που εμπλέκει πολλαπλούς μηχανισμούς. Εμείς δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να παραβλέψουμε τις δεξιότητες που θα το οδηγήσουν να γράψει σωστά.
ΗΛΙΚΙΑ
ΣΤΑΔΙΑ
10-12 μηνών
Ξεκινά να κρατά εργαλεία γραφής. Μουτζουρώνει σε χαρτί ή άλλη επιφάνεια.
2 ετών
Ξεκινά να κάνει οριζόντια, κάθετα και κυκλικά σημάδια στο χαρτί.
3 ετών
Αντιγράφει οριζόντιες, κάθετες γραμμές και κύκλο.
4 – 5 ετών
Ξεκινά να κρατά σωστά μολύβι. Αντιγράφει σταυρό, δεξιά, αριστερή γραμμή, τετράγωνο, κάποια γράμματα και αριθμούς. Βάφει μέσα σε πλαίσιο χωρίς να βγαίνει έξω.
5 – 6 ετών
Αντιγράφει τρίγωνο, καμπύλες, φτιάχνει ανθρωπάκι. Γράφει το όνομά του και αντιγράφει κεφαλαία και μικρά γράμματα
Δεξιότητες απαραίτητες για την κατάκτηση της γραφής
- Ισορροπία σε κορμό και αυχένα, για να καθίσει ανεξάρτητα και να χρησιμοποιήσει τα χέρια και να χειριστεί εργαλεία γραφής.
- Κινητικότητα και σταθερότητα των άνω άκρων για να μπορεί κρατήσει το μολύβι και να ελέγξει την κίνηση, να έχει ευλυγισία και ροή.
- Απομόνωση δακτύλων, η οποία συμβάλει στην ανάπτυξη σωστού τρόπου πιασίματος του μολυβιού.
- Να γνωρίζει και να οργανώνει καλά το σώμα και τα μέλη του (εικόνα σώματος), για να μπορεί να τα χρησιμοποιεί σωστά ελέγχοντας την κίνηση τους.
- Να αναγνωρίζει την διαδρομή και την κατεύθυνση των κινήσεων των άκρων (κιναισθησία), για να μάθει να χρησιμοποιεί δυναμική λαβή στο μολύβι, να γράφει με φυσιολογικό ρυθμό, να σχηματίζει σωστά τα γράμματα και να μην ασκεί υπερβολική πίεση όταν γράφει.
- Να έχει συνειδητοποιήσει την επικρατέστερη πλευρά του και να έχει αποφασίσει ποιο χέρι θα χρησιμοποιεί για να γράψει (πλευρίωση).
- Να περνά τα χέρια περά από την μέση γραμμή του σώματος του, για να μπορεί πχ. να τραβήξει μια οριζόντια γραμμή χωρίς να χρειάζεται να αλλάξει χέρι γραφής στη μέση.
- Να χρησιμοποιεί ταυτόχρονα τα δύο του χέρια (αμφίπλευρος συντονισμός), ώστε να κρατάει το εργαλείο γραφής και παράλληλα να σταθεροποιεί το χαρτί.
- Να χειρίζεται μικρά αντικείμενα όπως μολύβι, σβηστήρι, ρίγα και να κάνει λεπτές και συγκεκριμένες κινήσεις (λεπτή κινητικότητα).
- Ικανότητα για σωστή σύλληψη και λαβή μολυβιού – δυναμική τριποδική λαβή.
- Η ικανότητα να λειτουργούν ταυτόχρονα και συγχρονισμένα μάτια και χέρια (οπτικοκινητικός συντονισμός), για να μπορεί να αντιγράφει από τον πίνακα, να αναπαράγει με ακρίβεια γράμματα, να χρωματίζει εντός ορίων ενός πλαισίου.
- Η ικανότητα ερμηνείας οπτικών πληροφοριών (οπτική αντίληψη), η διατήρηση στη μνήμη αυτού που βλέπει (οπτική μνήμη) θεωρούνται σημαντικές γιατί το βοηθούν στην εκμάθηση της γραφής του αλφαβήτου, στο διαχωρισμό μικρών και κεφαλαίων γραμμάτων, στο σωστό σχηματισμό γραμμάτων, στην ορθογραφία, κ.α.
- Να ορίζει διαφορές και ομοιότητες βάση το μέγεθος, το σχήμα, το χρώμα (οπτική διάκριση), για να διακρίνει γράμματα και λέξεις ως κάτι διαφορετικό (πχ. ε και όχι 3, θ και όχι φ), να αντιγράφει, να αναγνωρίζει τα λάθη του στην γραφή.
- Να ορίζει διαφορές και ομοιότητες βάση το μέγεθος, το σχήμα, το χρώμα (οπτική διάκριση), για να διακρίνει γράμματα και λέξεις ως κάτι διαφορετικό (πχ. ε και όχι 3, θ και όχι φ), να αντιγράφει, να αναγνωρίζει τα λάθη του στην γραφή.
- Να ξέρει πως ένα σχήμα είναι όμοιο, ακόμα και αν έχει περιστραφεί, αν είναι μικρότερο /μεγαλύτερο (σταθερότητα σχήματος). Αυτό το καθιστά ικανό να γνωρίζει πως η λέξη "και", για παράδειγμα, είναι η ίδια αν τη δει γραμμένη στο βιβλίο ή στον πίνακα.
- Η ικανότητα εκτίμησης του χώρου, η οργάνωση, η συμμετρία, η κατευθυντικότητα (χωρικός προσανατολισμός), το βοηθούν να γνωρίζει πως γράφουμε οριζόντια από τα αριστερά προς τα δεξιά, το 3 και το ε έχουν αντίθετη κατεύθυνση, γράφουμε ανάμεσα στις γραμμές, τηρούμε απόσταση μεταξύ των λέξεων, κ.α.
- Η κατανόηση των σχέσεων των αντικειμένων στο περιβάλλον (οπτικοχωρικές σχέσεις), είναι σημαντική δεξιότητα για τον κατάλληλο προσανατολισμό των γραμμάτων και την αποφυγή των αντιστροφών.
Πηγές
Alston, J. & Taylor, J. (1987). Handwritting: Theory, research and practice. London: Croom Helm
CaseSmith, J., Allen, A., & Pratt, P. (1996). Occupational therapy for children (3rd ed.). St. Louis, MO: Mosby.
Cornhill, H. & CaseSmith, J. (1996). Factors that influence good and poor handwriting. American Journal of Occupational Therapy, 50 (9), 732738.
Henderson, Α. & Pehoski, C. (2006). Hand Function in the Child. St. Louis, MO: Mosby.
Τσίπρα, Ι. (2007). Παράγοντες που συντελούν στην ανάπτυξη της γραφοκινητικής ετοιμότητας του παιδιού: Σύγχρονες Αντιλήψεις. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.
Nisi lacus sed viverra tellus in hac habitasse. Faucibus et molestie ac feugiat sed lectus. Dolor sed viverra ipsum nunc aliquet bibendum enim facilisis gravida. Nullam non nisi est sit. Vulputate enim nulla aliquet porttitor lacus. Nulla malesuada pellentesque elit eget. Sed viverra tellus in hac. Amet justo donec enim diam. Massa tempor nec feugiat nisl pretium fusce.
Tags:
Share:
